W latach 2009-2011 w ramach programu URBACT II[1] w Poznaniu realizowano projekt Open Cities. Celem projektu było stworzenie planu zwiększenia poziomu otwartości Poznania i jego mieszkańców, zwiększenie atrakcyjności miasta i jego rynku pracy, przyciąganie zagranicznego kapitału ludzkiego, lepszej integracji społeczno-ekonomicznej imigrantów.

W ramach Open Cities podjęto parę założeń nazwanych mianem „Lokalny Plan Działania”. W jego skład wchodziło stworzenie portalu internetowego, powołanie Miejskiej Rady Otwartości (składającej się z przedstawicieli różnych instytucji oraz imigrantów), prowadzenie akcji społecznych mających na celu podniesienie świadomości mieszkańców Poznania na temat imigrantów, stworzenie systemu monitorującego ruch migracyjny oraz rozszerzenie programu „Przyjazny Urząd” o komponent „Urząd przyjazny obcokrajowcom”.

Program nie był kontynuowany z powodu braku środków, większej części ambitnych założeń nie udało się zrealizować (tj. Miejska Rada Otwartości czy „Urząd przyjazny cudzoziemcom”), jednakże część wypracowanych rekomendacji została kontynuowana lub zmodyfikowana i kontynuowana.

Najbardziej adekwatnym przykładem jest projekt AMIGA niejako „wyprowadzony” z Open Cities przez Centrum Badań Migracyjnych (CeBaM), jednostkę badawczą Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (UAM).

W ramach prac CeBaM niektóre aspekty Open Cities zostały wzbogacone o komponent naukowy i badawczy, pozyskano dofinansowanie unijne i stworzono projekt AMIGA. Aktywni MIGrAnci na Lokalnym Rynku Pracy. Liderem Amigi jest UAM, a Urząd Miasta Poznania jest partnerem strategicznym. Projekt jest realizowany przez 24 miesiące (kończy się w maju 2015 r.) i obejmuje działania na rzecz integracji cudzoziemców i poprawy jakości ich życia w mieście[2]. Jego założenia zostały opracowane na podstawie rekomendacji powstałych w ramach badań dotyczących sytuacji cudzoziemców w Poznaniu prowadzonych przez CeBaM UAM oraz przez Urząd Miasta Poznania w ramach Open Cities.

Celem projektu jest zwiększenie stopnia integracji społecznej i zawodowej cudzoziemców poprzez podniesienie ich aktywności zawodowej na lokalnym rynku pracy (dzięki adaptacji i wypracowaniu we współpracy polsko-niemieckiej nowych strategii wsparcia).

Działania realizowane w ramach projektu AMIGA:

1. Współpraca międzynarodowa w celu wypracowania strategii współpracy instytucji lokalnych oraz opisu i ewaluacji działań projektowych na rzecz imigrantów
   w Poznaniu i Monachium,
2. Spotkania grup eksperckich w celu opisu sytuacji imigrantów, obecnych działań instytucjonalnych na ich rzecz, potrzeb poszczególnych grup oraz możliwości ich zaspokojenia[3],
3. Stworzenie i uaktualnianie portalu informacyjnego dla cudzoziemców www.migrant.poznan.pl (w języku polskim, angielskim i rosyjskim),
4. Działalność punktu informacyjnego dla migrantów Migrant Info Point[4],
5. Asystowanie cudzoziemcom poza biurem MIP (w kontakcie z instytucjami
   i osobami prywatnymi), w sytuacji zgłaszanej potrzeby,
6. Organizowanie i koordynacja warsztatów dla migrantów („Krok po kroku do własnej firmy w Polsce”), indywidualnego doradztwa zawodowego i kursów języka polskiego,
7. Szkolenia „Krok po kroku do własnej firmy w Polsce”.

Realizowane były przy współpracy z doradcami z Ośrodka Doradczo-Szkoleniowego Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa Urzędu Miasta Poznania. Szkolenia prowadzone były w trzech językach: angielskim, hiszpańskim oraz rosyjskim. Program obejmował informacje na temat: regulacji prawnych, form organizacyjno-prawnych samozatrudnienia w Polsce, procedur rejestracji i prowadzenia działalności gospodarczej w zależności od typu firmy, kosztów związanych z prowadzeniem firmy i koncesji dla przedsiębiorców, podstawowych praw i obowiązków przedsiębiorcy, instytucji wspierających przedsiębiorców oraz źródeł finansowania. Zorganizowano 12 szkoleń, każde z nich trwało od 3 do 4 h.,  w każdym z nich uczestniczyło średnio 10-20 osób.

Dodatkowo dostępne było również indywidualne doradztwo dotyczące zakładania własnej firmy w Polsce przez pięć dni w tygodniu, w godzinach urzędowania Ośrodka Doradczo-Szkoleniowego Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa w Urzędzie Miasta Poznania.

8. Indywidualne doradztwo zawodowe.

Cudzoziemcy mieli możliwość skorzystania z bezpłatnych spotkań z jednym z trzech doradców zawodowych. Działania w ramach indywidualnego doradztwa zawodowego dla migrantów obejmowały m. in. diagnozę sytuacji zawodowej osoby przychodzącej na konsultację, wsparcie w zarządzaniu rozwojem osobistym i zawodowym, doradzanie w tematyce kursów i szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe cudzoziemców, ażeby dostosować je do standardów obowiązujących w Polsce, informowanie o innych instytucjach i organizacjach, ze strony których migranci mogą otrzymać dodatkową pomoc, służenie radą w kwestii tworzenia dokumentów aplikacyjnych oraz udzielanie informacji o potencjalnych miejscach pracy na terenie Poznania i w okolicy. Podczas spotkań konsultacyjnych zachęcano obcokrajowców do bezpośredniego kontaktu z firmami, które wzięły udział w zainicjowanej w ramach AMIGI akcji „Pracodawca otwarty na cudzoziemców”. Lista firm, które w czasie realizacji projektu zadeklarowały otwartość na zatrudnienie migrantów, była dostępna na stronie internetowej MIP: www.migrant.poznan.pl

9. Kursy języka polskiego.

W ramach odpowiedzi na zapotrzebowanie zgłaszane przez imigrantów zorganizowano bezpłatne kursy języka polskiego Kursy obejmowały 36 godzin zegarowych praktycznej nauki języka, zajęcia odbywały się 2 razy w tygodniu po 1,5 godziny.

Kursy organizowane były na różnych poziomach zaawansowania, przeważały te dla początkujących; prowadzone w grupach do 12 osób.

10. Działania integracyjne: regularne informowanie na portalu Facebook o działaniach i akcjach dla migrantów, organizowanie comiesięcznych międzynarodowych spotkań i pikników,
11. Działania promocyjne i medialne.

Dodatkowo przygotowano:

1. Akcja „Pracodawca otwarty na cudzoziemców”,
2. Szkolenia dla urzędników pracujących w różnych instytucjach i mających w swojej pracy bezpośredni lub pośredni kontakt z cudzoziemcami. Szkolenia były ukierunkowane na uwrażliwianie na różnice kulturowe, zwracanie uwagi na specyfikę grupy i pracy z imigrantami. Obejmowały informacje na temat:
3. czynników wpływających na zachowania cudzoziemców w urzędzie: sytuacja prawno-społeczno-psychologiczna funkcjonowania w nowym kraju,
4. roli urzędnika w kontakcie z imigrantem: perspektywa urzędu, osobista i imigrancka,
5. standardów pracy w kontakcie z cudzoziemcem,
6. postrzegania przez cudzoziemców instytucji polskich oraz urzędników.

Odbyły się trzy dwudniowe szkolenia, w których udział wzięli przedstawiciele Urzędu Miasta Poznania, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu (Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców), Powiatowego Urzędu Pracy, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Narodowego Funduszu Zdrowia. W każdym ze szkoleń udział wzięło 15 – 20 osób (a więc w sumie 45 – 60).

Więcej informacji:

www.cebam.amu.edu.pl

[1] URBACT jest europejskim programem wymiany wiedzy i doświadczeń promującym zrównoważony rozwój miejski. Umożliwia miastom wspólne poszukiwanie rozwiązań będących odpowiedzią na pojawiające się w nich największe wyzwania. W szczególny sposób program podkreśla kluczową rolę, jaką miasta odgrywają w obliczu coraz bardziej złożonych przemian społecznych. URBACT pomaga miastom wypracować praktyczne, innowacyjne i zrównoważone metody, łączące wymiary ekonomiczny, społeczny i środowiskowy. URBACT II to jeden z programów celu 3 polityki spójności („Europejska Współpraca Terytorialna”) Program służy ułatwianiu i finansowaniu wymiany doświadczeń i wzajemnemu uczeniu się przez miasta europejskie poprzez organizowanie sieci tematycznych lub grup roboczych. W ramach programu URBACT II nie otrzymuje się pieniędzy na inwestycje a jedynie zwrot kosztów udziału w projektach – są to tzw. projekty „miękkie”.

[2] Więcej na stronach: http://www.migrant.poznan.pl/pl  oraz   http://amiga-project.eu [dostęp z dn 12 .05.2015 r.]

[3] Szerzej działanie zostało opisane w punkcie dotyczącym platform współpracy

[4] Szerzej działanie zostało opisane w punkcie dotyczącym studentów